دانشیار دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی دانشگاه شهید بهشتی/ رایزن فرهنگی وقت جمهوری اسلامی ایران در سوئد
چکیده
از دید بسیاری از پژوهشگران، تشدید افراط‌گرایی، به‌ویژه در دو منطقه استراتژیک جهان، یعنی خاورمیانه و اروپا، به نحوی با دین اسلام مرتبط است. مطابق این دیدگاه، ظهور و قدرت گرفتن احزاب افراطی راست و ملی‌گرای اروپایی در دو دهه گذشته، با حضور فزاینده اسلام در اروپا ارتباط دارد. همچنین افراط‌گرایی در خاورمیانه و شمال آفریقا، به‌ویژه پس از ظهور طالبان، القاعده و داعش به موازات عناوینی چون اسلامیسم و جهادیسم که نشان‌دهنده ویژگی‌های دینی و اسلامی آن‌هاست، مورد تحلیل قرار می‌گیرد. در این نوشتار که صرفاً اعلام موضع و دیدگاه به‌شمار می‌رود به طرح این پرسش می‌پردازیم که ظهور و قدرت گرفتن افراط‌گرایی در اروپا، خاورمیانه و شمال آفریقا، چه فرصت یا فرصت‌هایی برای مراودات فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و اروپا، با تأکید بر کشور سوئد، فراهم ساخته است. از منظر این نوشتار، هرچند شرایط کنونی در خاورمیانه و اروپا، تحت تأثیر گروه‌های افراط‌گرای دینی و غیردینی تهدیدهای زیادی ایجاد کرده، اما فرصتی تاریخی نیز به‌وجود آورده و با آگاه ساختن سیاستمداران به ضرورت استراتژیک شناخت میان فرهنگی برای جلوگیری از افراط‌گرایی، فضا را برای فعالیت‌ها و افزایش مراودات فرهنگی بهبود بخشیده است.
)