جایگاه تصوف در افزایش همگرایی فرهنگی در منطقه آسیا

نوع مقاله : علمی - تخصصی

نویسندگان

1 پژوهشگر مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه

2 کارشناس ارشد علوم سیاسی

3 دانشجوی دکترای جغرافیای سیاسی

چکیده

در این مقاله، سوال اصلی آن بود که تصوف چه جایگاهی میتواند در همگرایی فرهنگی در منطقه آسیا داشته باشد. فرضیه مقاله آن بود که تصوف، میتواند به عنوان یک بستر، برای ارتقای همگرایی فرهنگی در منطقه آسیا استفاده شود. در بررسی فرضیه، پس از تشریح مفاهیم همگرایی منطقه ای و تصوف، به بررسی سابقه و جایگاه تصوف در منطقه آسیا پرداخته شد و مشخص گردید که همزمان با گسترش اسلام در منطقه آسیا، جریان تصوف نیز به عنوان یکی از جریان های مهم اسلامی در سرتاسر مناطق اسلامی در این قاره گسترش یافته و از طرفی در مناطق غیر اسلامی نیز به دلیل ارتباط و نزدیکی برخی از آموزه های تصوف مانند ریاضت کشی و ترک دنیا با آموزه های این ادیان، ظرفیت زیادی برای همگرایی فرهنگی با استفاده از این نقاط مشترک وجود دارد. نهایتا تایید گردید که جریان تصوف یکی از جریان های مهم در منطقه آسیا است که ظرفیت بهره برداری برای مقابله با جریان افراطی گری و خشونت گرا و تروریستی را دارد و از طرفی به دلیل محبت و علاقه به اهل بیت به عنوان یک نقطه مشترک میان شیعه و سنی و همچنین به دلیل برخورداری از برخی آموزه های مشترک با ادیان غیر اسلامی در منطقه، حول برخی اصول تصوف، این ظرفیت را دارد که موجب ارتقای همگرایی فرهنگی در منطقه آسیا باشد. برای دستیابی به این هدف، باید آن بخش از آموزه های تصوف که مشترک در میان همه ادیان می باشد و جنبه مثبت و سازنده دارد، برجسته گردد و در قالب برنامه های مختلف فرهنگی از آن در راستای ارتقای فرهنگی استفاده شود. پیش فرض این مقاله آن بود که همگرایی فرهنگی، میتواند به همگرایی اقتصادی و سیاسی منجر شود.

کلیدواژه‌ها