گفتوگو همزاد با آفرینش بشر در سرشت و طبیعت انسان تکوین یافته و جایگاه و اهمیت آن با رفعت و عظمت انسان پیوند ناگسستنی یافته است. انسان از گاهی که به سطحی از زندگی اجتماعی دستیافت و تنوع و اختلاف در دیدگاهها و برداشتهایش نمایان شد در حقیقت پای به عرصه گفتوگو با دیگران گذاشت. در طول تاریخ، متفکران و اندیشمندان هرکدام از دریچهای به این مهم پرداختهاند؛ اما وجه مشترک همه پژوهشها جز ضرورت اصل گفتوگو در میان آحاد انسانی، نهادها و طبقات اجتماعی و در همه عرصهها و موضوعات موردنیاز، نیست. قرآن کریم سرشار از بیان گونههای مختلف گفتوگو با روشها و موضوعات متفاوت است و گفتوگو را نه برای گفتوگوی بلکه بهصورت هدفمند و در راستای دستیابی به آرمانها و اهداف و تعالی جامعه اسلامی مطرح میکند. با توجه به نظریات آیندهپژوهان بزرگ جهان پیرامون پارادایم آینده جهانی"معنویت و فرهنگ" ضروری است تا ایران و جهان عرب با بهکارگیری سنت قرانی گفتوگوهای هدفمند و سازنده و دوشبهدوش هم در جهت تحقق تمدن بزرگ اسلامی و با بهکارگیری سرمایه بزرگ معارف، مکارم و فضائل اخلاقی مورد سفارش قران کریم، بیشازپیش مسیر این مهم را هموار سازند.